Scheidsrechter in de kijker

Scheidsrechters hebben een centrale rol in wedstrijden, tornooien en competities in onze sport. Als federatie zijn we ons bewust van het belang van scheidsrechters. Helaas zien we de laatste jaren een dalende trend in het aantal scheidsrechters. Met het “Scheidsrechter in de Kijker”-project en een gloednieuwe scheidsrechterscursus willen we het aantal scheidsrechters in onze federatie terug laten stijgen. Behoor jij tot de nieuwste generatie scheidsrechters?

Interesse om zelf scheidsrechter te worden? Binnenkort starten er nieuwe cursussen! Klik hier voor meer informatie en inschrijvingen. 

Dag speler en scheidsrechter Philippe Rousseau. Vooraleer we focussen op je carrière als scheidsrechter, hoe verloopt je carrière als speler?  

Ik ben relatief laat gestart met tafeltennis. Ik was zo’n 15 à 16 jaar toen ik begon. Na drie jaar ben ik gestopt omdat ik ook wat voelde voor de andere racketsporten. Later, op mijn 47^ste, heb ik het tafeltennis herontdekt. Op vakantie stond er een tafeltennistafel en samen met mijn dochter speelden we een wedstrijdje. Daar heb ik de goesting teruggevonden. Eénmaal terug in België hebben mijn dochter en ik ons ingeschreven bij de lokale club. Dat was voor beide een erg goede beslissing (glimlacht).  

Waarom ben je scheidsrechter geworden? 

Als speler vind ik het erg belangrijk om de spelregels te kennen. Via de website van de Belgische bond (KBTTB) ging ik op zoek naar de spelregels. Deze werden niet aantrekkelijk aangeboden en zijn veel te uitgebreid. Daardoor haken veel spelers af om ze volledig door te nemen.
Tijdens één van de kampioenschappen van de federatie was ik aanwezig als supporter. Scheidsrechter Pieter Thysen, die ik herkende van andere evenementen, was aan het praten met een aantal andere scheidsrechters. Ik was erg nieuwsgierig wat er besproken werd, dus besloot om mee te luisteren naar zijn uitleg.
Na het gesprek vertelde hij dat er binnenkort een nieuwe opleiding provinciaal scheidsrechter van start ging. Ik was geïnteresseerd omdat ik zo de spelregels in groep kon leren. Daardoor heb ik me ingeschreven voor een scheidsrechtersopleiding. 

“Ik was als toeschouwer nieuwsgierig wat er besproken werd tussen de scheidsrechters, dus besloot om mee te luisteren.” – scheidsrechter Philippe Rousseau.

Waarom ben je scheidsrechter gebleven?

Omdat ik het leuk vind en iets wil terug doen voor de sport. Veel spelers kennen de regels niet volledig en dat vind ik vreemd. Ik wil hen helpen om de regels van de sport beter te begrijpen.
Tijdens de opleiding zat ik in een lichting met leuke collega scheidsrechters waarmee ik een goede band heb opgebouwd.
Ik merkte ook dat ik nog beter kon worden en dat heeft me erg gemotiveerd. Zo had ik het doel om het landelijk scheidsrechterdiploma te behalen.

Hoever sta je met dat doel?  

Dat heb ik bereikt (glimlacht). Ik ben begonnen als provinciaal scheidsrechter, maar toen ik dat bereikte wilde ik zo hoog mogelijk geraken. Momenteel heb ik alle stappen doorlopen en ben ik internationaal scheidsrechter. Daar ben ik erg trots op. 

Proficiat! Heb je ondertussen nieuwe doelen? 

Goh, … (denkt even na) Ik wil graag internationale wedstrijden en competities gaan leiden. Helaas is dat momenteel nog niet mogelijk door de crisis, maar dat komt er wel aan. Ik zou heel graag actief zijn tijdens de Open van Zweden of Duitsland. Dat blijft toch het hoogste niveau in Europa met de beste spelers.  

Van provinciaal scheidsrechter naar internationaal scheidsrechter. Dat is een enorme ontwikkeling. Hoe heb je dat proces meegemaakt?  

(Twijfelt) Dat verliep eigenlijk gewoon stap per stap. Na het bereiken van het ene doel, kwam het andere. Dat verliep dus heel vlot. Voor mijn internationaal examen werd ik wel intensiever ondersteund door Didier Tourneur (internationaal scheidsrechter in Wallonië).
Doorheen de scheidsrechterscarrière heb ik geregeld de website van de ITTF geraadpleegd om eventuele wijzigingen op te volgen. Er worden jaarlijks ook bijscholingen georganiseerd door de LAC (Landelijke Arbitrage Commissie) om alle spelregels te herhalen. Daarnaast geeft Philip Van Oeckel (Voorzitter LAC) ook steeds een seintje indien er regels veranderen. Zo blijf je steeds op de hoogte. 

“Van provinciaal tot internationaal scheidsrechter? Dat verliep heel simpel. Stap per stap.” – scheidsrechter Philippe Rousseau.

Wat waren de mooie momenten als scheidsrechter?

(Zonder aarzelen) Er zijn veel mooie momenten. Ik heb veel nieuwe mensen leren kennen. De begeleiding van wedstrijden met Slauw Terteka (Internationaal scheidsrechter, momenteel niet meer actief) in de superdivisie en de veteranenkampioenschappen met Marc Coudenys (internationaal scheidsrechter) waren absolute hoogtepunten.

Waren er ook minder mooie momenten? 

Het zijn soms heel lange en vermoeiende dagen. Bij sommige spelers en organisatoren voel je ook een gebrek aan waardering. Dat is jammer.

Hoe kunnen spelers en organisatoren hun waardering laten blijken? 

Dat zit vooral in de kleine dingen. Niet alle organisatoren feliciteren de scheidsrechters na een kampioenschap. Ook spelers beseffen niet altijd dat we moeilijke beslissingen moeten nemen. Eén woord of gebaar is vaak al voldoende en kan echt deugd doen. We vragen geen applaus.

Wat typeert een goede scheidsrechter volgens jou?

Een goede scheidsrechter heeft een perfecte kennis van de spelregels en blijft op de hoogte van de reglementen. Ook is het belangrijk om steeds de kalmte te bewaren en gefocust te blijven tijdens een wedstrijd. Die uitstraling doet vaak al erg veel.

Ben je ooit in je scheidsrechtercarrière je kalmte verloren?  

Nee, nog nooit (zelfzeker). Een aantal spelers wel, maar dat blijft de uitzondering. Ik geef ze dan een verwittiging. Na de wedstrijd spreek ik ze even aan en indien nodig bespreken we het kort. Achteraf begrijpen ze het standpunt en reageren ze rustiger. Ik vind dat belangrijk. Het aanspreken mag ook niet teveel gebeuren. Dat zal de tegenspeler niet appreciëren. Mijn voorbeeld was hier steeds Slauw Terteka. In de superdivisie zien we alle nationaliteiten. Dan is het belangrijk dat je goed kan omgaan met verschillende mensen. In 8 jaar heb ik in totaal één gele kaart gegeven. Ik vind vaak dat je uitstraalt wanneer er iets haalbaar is of niet. Bij sommige spelers moet je strikt zijn, bij andere werkt een grapje dan weer beter. Dat is afhankelijk van de speler. Naarmate de leeftijd ontwikkel je meer mensenkennis en kan je dat beter inschatten.

“Het omgaan met mensen, met verschillende achtergronden en nationaliteiten, is een belangrijke eigenschap.” – scheidsrechter Philippe Rousseau.

Hoe ervaar je een wedstrijd als scheidsrechter? Bekijk je het punt per punt en koppel je alles los van elkaar of ga je mee in het verhaal van een wedstrijd? 

Nee, dat mag niet (overtuigend). We bekijken het punt per punt. We blijven uiteindelijk scheidsrechters hé. Met sommige spelers heb je wel een band naast de tafeltenniszaal. Dat maakt het heel moeilijk. Als je de spelers niet kent is het gemakkelijker.

Hoe ziet jouw voorbereiding op een wedstrijddag eruit?

Ik doe mijn kostuum aan en controleer mijn materiaal voordat ik vertrek. We hebben een kaartenset, een hoogtemeter, een spanningmeter, een chronometer en sinds kort ook een waterpas.
Ik kom minimum een uur voor de wedstrijd naar de speelzaal. Daar controleer ik eerst de speelruimte. De omheining, de tafels en het net moeten praktisch en technisch correct staan. Ik wil dat de spelers in een zaal kunnen spelen, waar ik zelf ook graag zou spelen. 

Heb je nog een laaste boodschap aan de lezers? 

Ik hoop dat meer mensen zich willen inzetten voor het tafeltennis en het scheidsrechteren. Ik heb al erg veel mooie momenten mogen meemaken als scheidsrechter en hoop dat anderen dat ook mogen meemaken. Vanaf seizoen 2021-2022 zijn er provinciale cursussen in meerdere regio’s. Dat vind ik al een groot pluspunt. Ik hoop dat het nieuwe scheidsrechters kan aantrekken.
Ooh, ja! Ik wil ook nog iets anders meegeven. Het valt me op dat niet alle spelers de spelregels volledig kennen. 

Welke spelregel kennen de meeste spelers niet? 

De opslag (overtuigend). Een speler van mijn club staat langs de tafel bij de opslag. Hij krijgt geregeld commentaar dat het niet mag. Maar het mag wel, zolang je achter de achterlijn staat. Ik denk dat een handboek met basisregels nuttig kan zijn. Een top 10 van minder gekende spelregels.

Philippe Rousseau actief aan het werk zien als scheidsrechter? Klik hier voor de halve finale van het BK 2020 (Lambiet Florent - Devos Laurens) met Philippe Rousseau als scheidsrechter.

Interesse om zelf scheidsrechter te worden? Binnenkort starten er nieuwe cursussen! Klik hier voor meer informatie en inschrijvingen. 

Bedankt Jan Van Ginkel voor de foto’s in het artikel.